Drogi Nastolatku…
Czy dręczą Cię myśli o przyszłości, zastanawiasz się kim będziesz za 5, 10, 15 … lat ? Co masz zrobić by podjąć właściwe decyzje?
Jak wybrać zawód i jak planować swoją przyszłość zawodową ?
Oto 4 podstawowe kroki:
- Poznaj swój potencjał,
- Poszukuj informacji,
- Podejmij decyzje,
- Określ swoje cele i konsekwentnie do nich dąż.
ZRÓB PIERWSZY KROK !
Tutaj znajdziesz wskazówki związane z krokiem pierwszym, czyli POTENCJAŁEM.
Określ, co składa się na Twój potencjał!
Czy potrafisz odpowiedzieć na pytanie: „Kim jesteś”?
Od momentu kiedy zadasz sobie to pytanie, zaczniesz odkrywać swoją osobowość. To droga ku samopoznaniu.
PO PIERWSZE: ZAINTERESOWANIA I WARTOŚCI
Określ własne zainteresowania.
Każdy człowiek ma pewne zainteresowania, choć nie zawsze potrafi je nazwać i o nich mówić. Spróbuj zastanowić się, co robisz w szkole, a następnie w domu w czasie wolnym od zajęć.
- Jak spędzasz swój wolny czas?
- Czy są dziedziny, które pociągają Cię zdecydowanie bardziej niż inne?
- Po jaki rodzaj książek i czasopism sięgasz?
- Jakie programy telewizyjne najczęściej oglądasz?
- Czy bardziej lubisz uczyć się przedmiotów matematycznych, czy humanistycznych?
Przeanalizowanie własnych zainteresowań pomoże Ci właściwie wybrać zawód, ponieważ wykonywanie zawodu zgodnie z własnymi zainteresowaniami jest podstawą osiągania satysfakcji zawodowej.
Jakie wyznajesz wartości
Wartości to podstawowe kryterium, jakim kierujemy się w kształtowaniu naszych postaw społecznych. Są źródłem motywacji i osobistych działań w kierunku tego co jest ważne, na zdobyciu czego człowiekowi najbardziej zależy.
- Czy lubisz pomagać innym?
- Czy angażujesz się w życie szkoły - samorząd, akcje charytatywne, wolontariat, itp.?
- Co dla Ciebie jest w życiu najważniejsze?
- Czy tradycje rodzinne są dla Ciebie ważne?
- Czy ważniejsze są relacje z innymi czy niezależność?
Zawód, który chcemy wykonywać, powinien odpowiadać wartościom, które wyznajemy. Znając swój system wartości i oczekiwań wobec pracy i środowiska pracy, możesz wybrać odpowiednio takie zawody, które umożliwią Ci zawodowe spełnienie się.
PO DRUGIE: ZDOLNOŚCI I STAN ZDROWIA
Zdefiniuj swoje zdolności
Zdolności to potencjalne sprawności do wykonywania określonych czynności lub predyspozycje do łatwego opanowywania wiadomości, umiejętności, sprawności. Przejawy zdolności można wykorzystać podczas planowania dalszej kariery edukacyjnej.
- Czy posiadasz zdolności artystyczne: muzyczne, plastyczne, aktorskie, manualne, techniczne, sportowe itp.?
- Czy łatwo przyswajasz wiedzę?
- Czy jesteś kreatywny, spostrzegawczy, masz wyobraźnię przestrzenną, logiczne rozumowanie?
- Czy masz zdolności organizacyjne?
- Czy może posiadasz talent do nauki języków?
Gdy wymagania zawodu, który chcielibyśmy wykonywać, są zgodne z przejawianymi zdolnościami, wówczas wykonywana praca nie będzie sprawia trudności.
Określ swój stan zdrowia
Zdrowie jest czynnikiem, który odgrywa bardzo ważną rolę w planowaniu kariery zawodowej. W jednych zawodach wymagania zdrowotne dotyczą dużej siły fizycznej, w innych natomiast wytrzymałości na zmęczenie, dobrego wzroku, prawidłowego słuchu czy też precyzji manualnej.
Nie należy wybierać zawodu, do wykonywania którego uczeń ma przeciwwskazania zdrowotne.
- Czy Twój stan zdrowia pozwala na wykonywanie danego zawodu?
W "Informatorze o zawodach szkolnictwa zawodowego" przy każdym zawodzie podane są m.in. informacje o kompetencjach społecznych ważnych w danym zawodzie. Zastanów się, czy dany zawód jest odpowiedni dla Ciebie, aby później nie doszło do rozczarowania.
PO TRZECIE: WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI
Twoja wiedza
W ciągu całego swojego życia człowiek nabywa i utrwala w swojej pamięci wiedzę o świecie zewnętrznym i o samym sobie. Wiedza ta jest bardzo różnorodna i złożona.
Analizując własny potencjał, gdy rozważamy wybór szkoły i zawodu, warto odpowiedzieć na kilka pytań dotyczących dotychczasowych szkolnych osiągnąć:
- Jak radzę sobie z nauką? Jakie mam oceny?
- Jakie posiadam zasoby wiedzy i umiejętności?
- Z jakich dziedzin przyswajam najłatwiej wiedzę?
Z pewnością najbardziej przydatna będzie tak zwana wiedza praktyczna, czyli umiejętność zastosowania posiadanej wiedzy w wykonywaną pracę. Życie zawodowe wymaga ciągłej edukacji, uaktualniania wiedzy, uczenia się nowych technologii, obsługi nowych programów, urządzeń, itp. Musisz być nastawiony na ustawiczne uczenie się przez całe życie.
Twoje umiejętności
Zastanów się:
- Co już umiesz robić.
- Jakie umiejętności wykorzystujesz na co dzień?
Oczywiście trudno tu mówić o umiejętnościach zawodowych, choć być może interesując się czymś konkretnie, np. motoryzacją, informatyką, gastronomią, takie umiejętności już nabyłeś. Ale są również umiejętności ponad zawodowe – jako przykładowe można wymienić, np. radzenie sobie ze stresem, wyszukiwanie informacji, zarządzanie czasem, planowanie, komunikacja itd.
PO CZWARTE: CHARAKTER I TEMPERAMENT
Temperament
Temperament to zbiór cech charakterystycznych dla danej osoby. Jedni potrafią długo wykonywać monotonne zajęcie, nie odczuwając znużenia, innych po minucie dopada zniecierpliwienie i zniechęcenie. Jedni potrzebują ludzi wokół, inni wolą samotność. Różnice w reagowaniu na te same bodźce związane są właśnie z temperamentem.
- Jaki jest Twój temperament?
Obserwacje w tym zakresie także mogą dostarczyć informacji, które będą Tobie przydatne w szukaniu pomysłów na karierę zawodową. Trudno wyobrazić sobie osobę żywiołową i ekspresyjną wykonującą pracę, która wymaga spokoju i długotrwałej koncentracji
Cechy charakteru
W wyborze zawodu bardzo ważnym elementem jest określenie własnych cech charakteru, osobowości. Poznajemy je, obserwując nasze podejście do samego siebie, do pracy i do innych ludzi. Przejawiają się one w naszym zachowaniu i czynnościach, które na co dzień wykonujemy. W analizowaniu cech osobowości ważny jest także Twój stosunek do samego siebie.
- Jak oceniasz siebie?
- Czy próbujesz realnie oceniać swoje możliwości, widząc własne zalety i wady?
Planując drogę zawodową, warto poznać swoje cechy charakteru. Przykładowo, jeśli ktoś jest bardzo dokładny, to szybciej odnajdzie się prędzej w zawodach wymagających dużej precyzji niż ktoś dla kogo są to cechy zupełnie obce.
Życzymy udanych wyborów!
